ANKARA -Anne ve babaların çocuklarına yönelik davranışlarında yaptıkları doğru bilinen yanlışlar üzerinde yapılacak basit değişiklikler, çocukların gelişimine inanılmaz olumlu yansıyabiliyor.
Çocuk eğitimi bebeğinizin doğduğu an başlayan bir süreçtir ve gelişimini tamamlayıncaya kadar da devam eder. Çoğu anne-baba çocuklarının bazı davranışlarına ne tepki vereceklerini zaman zaman bilemez. Çocuklar, doğru ve yanlış davranışı ancak ebeveynleri sayesinde öğrenebildikleri için ebeveynlere çok büyük görev düşer. Yetişkin bir insanda görülen yanlış davranışların çocukken verilen yanlış eğitimden veya ilgisizlikten kaynaklandığı da unutulmamalı. Ne yazık ki etrafımızda yaş olarak yetişkin olmuş ama hala bir çocuk gibi davranan pek çok yetişkin görüyoruz. Eğer siz de çocuğunuzun yetişkin olduğunda da bir yetişkin olgunluğunda davranmasını istiyorsanız çocuk eğitiminde kullanılan ödül- ceza yöntemini çok iyi kullanmanız gerekir.
Çocuk eğitiminde ödül ve ceza yönteminde dikkat edilmesi gereken en önemli konu, ebeveynlerden birisinin ceza verdiğinde, diğerinin bu cezaya karşı çıkmasıdır. Çocuklarınız güzel davranışlar sergilediğinde eğer onu ödüllendirirsek, çocuk bu davranışı tekrar yapacak ve bu sayede doğru davranışlar sergilemeyi öğrenir. Ancak her ödül doğru davranışın devamını sağlamaz. Ödül denince ailelerin akıllarına çocuklarının istediği bir şeyi almak veya seveceği bir şeyi yapmak gelmesin. Her doğru davranış sergilediğinde çocuğa hediye almak ileride doyumsuz birisi olmasına yol açar. Aslında bir çocuğa doğru davranış sergilediğinde verilecek en büyük ödül, onun gözlerine sevgi dolu bakmak, sıcacık sarılmaktır. Aynı zamanda ”Çok zekisin” gibi cümleler yerine “Bu davranışından dolayı seni çok takdir ediyorum” gibi geliştirici cümleler kurmak çocuğunuzun gelişimi açısından çok daha doğru olur. Çok zeki olduğunu düşünen çocuk zamanla zeki olduğunu düşündüğü için çalışması gerektiğine inanmayabilir veya ileri de narsist bir kişiliği olabilir.
Bir çocuğa ceza olarak da asla şiddet uygulanmamalı. Uygulanan her türlü şiddet, çocuğun sadece kendini değersiz hissetmesine yol açar. Örneğin, çocuğunuz arkadaşlarıyla oyun esnasında yanlış bir davranış sergilediğinde, bu yaptığı davranışın yanlış olduğunu anlaması ve tekrar yapmaması için çocuk, oyundan alınmalı ve çocuğa “mola süresi” verilmelidir. Çocuğun bu sürede yaptığı yanlış davranışı düşünmesi istenir ki yanlış davrandığında oyun oynamaktan mahrum kalsın ve tekrar bu davranışı sergilemesin.
Çevresiyle sağlıklı iletişim kurabilen bir çocuk isteniyorsa, ebeveynlerin de çocuğuyla ilişkisinin sağlıklı olması gerekir.
Peki ne yapmalı?
-Disiplinde amaç, davranışı biçimlendirmek ve doğru yönlendirmek olduğundan ceza yerine çocuğa seçenekler sunma yolunu deneyin. Örneğin; dolapları karıştırıyor diye çocuğa kızmak yerine, onun ulaşabileceği bir dolabı boşaltarak oynamasına izin verin.
- Çocuğa yalan söylememesini söylerken, siz de yalan söylemeyin. Telefonu açan çocuğunuza kendiniz için evde olmadığınızı söyletirken bunun da bir yalan olduğunu unutmayın.
- Çocuğunuzun yaşına uygun görev ve sorumluluklar verin. Odasını toplaması, eşyalarını yerlerine koyması, sofra hazırlanırken yardım etmesi gibi.
- Ona güvendiğinizi sözlerinizle ve hareketlerinizle belirtin. Güveniyorsanız seçimlerine ve kararlarına da güvenmelisiniz.
- Olumsuz davranışlardan çok olumlu davranışları vurgulayın. Sınavından düşük bir not alan çocuğunuza, "Nasıl bu kadar kötü bir not alırsın?" demek yerine, diğer sınavlarındaki başarılarını vurgulayıp "Eminim bunu da düzeltirsin." demek bu konuda onu motive eder.
- Çocuğun, sonuçları yanlış da olsa çaba gösterdiği her faaliyetini takdir edin. Bırakın ödevlerini kendisi yapsın. Yanlış veya eksik yapabilir. Başarıdan çok, gösterdiği çabayı ve harcadığı emeği takdir edin.
- Çocuğunuza önem verdiğinizi her fırsatta hissettirin. Değer verildiğini bilmek, çocuğun kendisini güvende ve mutlu hissetmesini sağlar.
- Çocukla ilgili her kararı, anne ve baba olarak ortak alın. Çocuğa karşı aynı kararlı ve tutarlı davranışı sergileyin.
- Küçük yaş çocukları ve ergenlik dönemindeki gençler, öfke nöbetleri yaşayabilirler. Böyle anlarda onunla tartışmak, bağırmak ve azarlamak sorunu çözmez. Bir süreliğine olayı soğumaya bırakın, ortalık sakinledikten sonra konuşmayı deneyin.
- Çocuğunuzla zaman geçirmeye özen gösterin. Birlikte bazı faaliyetler yapmak, oyunlar oynamak sağlıklı aile ve çocuk iletişiminin yolunu açar.
Melike BOSTAN
Yorum yazarak Anayurt Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Anayurt Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Anayurt Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Anayurt Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Anayurt Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Anayurt Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Anayurt Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Anayurt Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.