Saygıdeğer okurlarım bu hafta şeker fabrikalarına değineceğim. Şeker ve tuz yaşamın vazgeçilmez ana maddeleridir. İlk Şeker Fabrikası Büyük Zaferimizin kazanılmasının üzerinden henüz altı ay geçmeden Uşakta Nuri Efendi tarafından 1923 ile 1926 yılları arasında yapılır. Uşaklı Nuri Efendi yurt dışındaki tanıdıkları aracılığıyla posta kanalıyla zarf içinde getirttiği şeker pancarı tohumlarını ekerek üretmeye başlar. Nuri Efendi bu üretimi fabrika açarak devam ettirmek ister. Mustafa Kemalle görüşüp onun desteğini alarak Ankara’ya gider. Ankara’da başvekil Rauf Orbay ve İktisat Vekili Mahmut Esat Bozkurtla görüşür ve onların da desteğini alarak ortaklık tüzüğünü hazırlar.
Nuri Efendi yurtdışındaki 14 fabrikaya mektup yazar sonuçta o 14 fabrikadan görüşmek üzere elemanlar gelir. Şeker fabrikası kurma işi SKODA fabrikasına verilir. Bu işe başlandığı tarih 1923’ tür. O tarihte Nuri Efendi 70 yaşındadır. Nuri Efendiye bu çalışmalarından dolayı sonradan ŞEKER soyadı verilir.
İnşaatlar başlar, makinalar gelerek 17.12.1926 da Uşak Şeker Fabrikası açılır. Ardından Alpullu Şeker Fabrikası, Eskişehir ve Turhal Şeker Fabrikaları açılarak ilk Türk şeker üretimine başlanır. Alpullu Şeker Fabrikasını gezen Mustafa Kemal ATATÜRK anı defterine şunları yazar: “Memleketimizin her müsait mıntıkasında şeker fabrikalarının çoğalması ve bu suretle memleketin şeker ihtiyacının temini mühim hedeflerimiz arasındadır.”
Uşak Şeker Fabrikasının kuruluşuyla süreç izlemeye devam edilir. Nuri Efendi fabrikanın ilk ürettiği şekerlerden 400’ er gr lık küçük hediye paketleri yapar, tülbent ve bezlere sarılı şeker keselerini alarak Ankara’ya gider. Mustafa Kemal ATATÜRK’ le 2 saat çok içten ve samimi bir görüşme yaparlar. Daha sonra Meclis Başkanı Kazım Özalp ile görüşen Nuri Efendi küçük paketlerdeki hediyelik şekerleri başkanın odasına gelen meclis personeli ve çalışanlarına ikram edilerek memnuniyet, neşe ve gurur içinde çaylar içilir.
Uşak Şeker Fabrikasının açılışı çok görkemli olur. Türkiye’nin her yerinden köylü, kentli, esnafla birlikte 40-50 kadar subay da yer alır. Ziyaretçilerden bir paşa sermayesini büyütmesi için Nuri Efendi’nin çek defterine 2400 Lira yazarak verir, toplanan halkta 150 bin Lira verir. Yerli ve milli sermaye ile kurulan Uşak Şeker Fabrikası bünyesinde; sosyal yaşam, çalışma, eğitim ve eğlence merkezleri de yer alır.
Sonuçta Şeker Fabrikası sayısı 1950 yılına kadar 35’ e ulaşır ve yakın tarihimize kadar üretim kapasitesi 3,1 milyon tona ulaşan 43 şeker fabrikasına ulaşılır.
Evet ülkemizi ve Cumhuriyeti kuran Mustafa Kemal Atatürk işte böyle şeker fabrikalarını da kurar. Pekiyi şimdilerde ne oldu o fabrikalara? Cumhuriyetin nimetleri olarak kurulan o tüm kuruluşlar özelleştirilip birer birer satıldılar. Çiftçimizin, köylümüzün ürettiği tüm ürünleri inadına vergisiz dışarıdan ithal ediyorlar. Ekonomimiz çökmüş hala kriz mıriz yok diyorlar!
Atatürk’ ün dediği gibi; “Ekonomik alanda güçlü olan, her alanda güçlü olur.” Ekonomik alanda güçlü olmayan siyasi alanda da güçlü olamaz. Bugün milletimizin her iki alanda çektiği acılar, ne zaman dindirilecek?!
Yorum yazarak Anayurt Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Anayurt Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Anayurt Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Anayurt Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Anayurt Gazetesi Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Anayurt Gazetesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Anayurt Gazetesi editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Anayurt Gazetesi değil haberi geçen ajanstır.